2015: USD khuynh đảo, cơn bạo bệnh của thị trường hàng hóa

Khi những ngày cuối năm cận kề, giới kinh tế học bắt đầu nhìn lại những dự đoán về phương hướng của thị trường tài chính quốc tế từ đầu năm. Kết quả là hầu hết trong số đó đều sai.

Chứng khoán giảm sút

Giới phân tích cho rằng chứng khoán Mỹ sẽ tăng điểm trong những tháng đầu năm. Chỉ số S&P 500 được dự tính tăng 8,1%.

Trên thực tế, chỉ số bị kéo sụt 1,8% do lợi nhuận doanh nghiệp Mỹ co giảm và đồn đoán về kế hoạch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất.  

Cũng chính "cơn gió chướng" này đã đẩy nhiều thị trường tài chính lớn vào vùng giảm điểm.

Chỉ số chứng khoán toàn cầu MSCI All-Country World Index trượt 5,4%. Các thị trường mới nổi là nạn nhân nặng nề nhất với mức giảm 17%.

Chuyên gia David Kostin của Goldman Sachs là một trong số ít những người dự báo khá chính xác về chứng khoán Mỹ trong năm 2015. Mức dự báo mà ông đưa ra cho chỉ số S&P 500 chỉ thấp hơn 1% so với diễn biến thật trong 6 tháng đầu năm và tháng cuối năm.

Dự báo cho năm 2016, ông cho rằng chỉ số sẽ tiếp tục mắc kẹt trong vùng giảm giá. Nguyên nhân vẫn là hiện các cổ phiếu đang bị định giá kịch trần.

12 tháng qua, chỉ số S&P 500 hiện có P/E ở mức 17 lần, so với mức trung bình 14 lần của thập kỷ trước.

Trái phiếu khởi sắc

Ngày này năm ngoái, hầu hết các chuyên gia dự báo Fed nhanh tay thắt chặt chính sách tiền tệ sẽ đẩy lợi suất trái phiếu lên cao. Mức trung bình của trái phiếu kỳ hạn 10 năm ở mức 3,08%.

Trên thực tế, lợi suất vẫn duy trì ở mức thấp, chốt phiên 22/12 tại 2,2%. Lạm phát yếu ớt và thị trường mới nổi căng thẳng khiến Fed trì hoãn quyết định tăng lãi suất sang tháng 12.

Chuyên gia Guy LeBas tại công ty Janney Montgomery Scott là người dự đoán chính xác nhất diễn biến của thị trường trái phiếu trong năm 2015. Ông cho rằng lợi suất trong năm 2016 sẽ không đổi so với năm nay tại 2,22%.

Trái với dự đoán lạc quan hơn của Bloomberg, ông cho rằng các nhân tố như lạm phát thấp và tăng trưởng kinh tế yếu kém là nguyên nhân. Ngoài ra, ông dự đoán Fed sẽ nâng lãi suất hai lần trong năm sau.

Giá hàng hóa lao dốc

Cơn bạo bệnh trên thị trường hàng hóa khiến cả những chuyên gia bi quan nhất phải ngạc nhiên. Lạm phát thấp làm giảm nhu cầu đối với kim loại quý; nhu cầu yếu ớt tại Trung Quốc khiến giá hàng hóa giảm; tình trạng thừa cung đè thấp giá dầu.

Chỉ số giá hàng hóa Bloomberg Commodity Index "bốc hơi" 26% tính từ đầu năm tới nay, hướng tới năm giảm mạnh nhất kể từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Giá vàng giao ngay giảm 9% từ đầu năm tới nay, có thể giảm tiếp 12% trong năm 2016 xuống 950USD/oz, theo dự đoán của chuyên gia Barnabas Gan tại ngân hàng Oversea-Chinese Banking Corp. Ông là người dự đoán giá kim loại quý chính xác nhất trong 3 quý qua.  Khảo sát của Bloomberg cho ra mức dự đoán trung bình tại 1.100USD/oz.

Đồng USD mạnh lên

Nhiều nhà đầu tư thắng đậm vì dự đoán chính xác đồng USD tăng giá trong năm 2015. Theo chỉ số Bloomberg Dollar Spot Index, đồng bạc xanh tăng 8,8% nhờ sự phân kỳ giữa chính sách tiền tệ của Fed và Ngân hàng Trung ương tại châu Âu, Nhật Bản.

Chuyên gia Enrique Diaz-Alvarez tại Ebury Partners là một trong số ít những nhà kinh tế học dự đoán chính xác đồng USD sẽ tăng vượt 1,1 USD đổi 1 euro. Ông cho rằng bản tệ của Mỹ có thể chạm mốc 95 cent đổi 1 euro đến năm 2017.

Trung Quốc mang lại một trong những tin tức "giật gân" nhất trên thị trường tiền tệ. Đồng nhân dân tệ giảm 4,2% so với đồng USD sau khi bị Bắc Kinh phá giá trong tháng Tám.

Trung Quốc đang theo đuổi chính sách tỷ giá được thị trường điều tiết, một phần trong tham vọng đưa nhân dân tệ vào rổ tiền dự trữ của Quỹ tiền tệ quốc tế.

Michael Every, chuyên gia bi quan nhất về nhân dân tệ ở thời điểm cuối năm 2014, dự đoán đồng tiền sẽ giảm thêm 16% trong năm tới, xuống còn 7,7 nhân dân tệ đổi 1 USD. Nguyên nhân là do kinh tế Trung Quốc chưa hồi phục. Ngoài ra, Bắc Kinh đang tính đến neo nội tệ vào rổ tiền tệ, thay vì neo vào đồng USD như hiện tại, cho phép nhân dân tệ giảm giá sâu hơn.