Ổn định thị trường xăng dầu: Cần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Hôm nay 12-10, Bộ Công Thương sẽ chủ trì cuộc họp với các thương nhân sản xuất và thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động kinh doanh xăng dầu.

• 12/04/2024 Nghịch lý: Giá vé máy bay tăng chóng mặt, nhiều người dân ...
• 12/04/2024 Phương thức giúp Trịnh Văn Quyết và đồng phạm dù chỉ có ...
• 18/12/2023 Nhà đầu tư rút tiền tiết kiệm săn “hàng ngộp”
• 15/12/2023 11 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu ô tô từ thị ...
• 15/12/2023 Từ 15h chiều nay, giá xăng dầu tiếp tục giảm

Theo các doanh nghiệp, dù giá xăng đã được điều chỉnh nhưng tình hình vẫn chưa thể ổn định trong một sớm một chiều.

Trao đổi với Tuổi Trẻ vào tối 11-10 sau khi giá xăng dầu tăng, các doanh nghiệp (DN) đầu mối, phân phối lẫn bán lẻ xăng dầu đều cho biết dù các phụ phí đã điều chỉnh, tình hình cung ứng xăng dầu vẫn còn nhiều khó khăn.

Vẫn lo nguồn cung xăng chưa ổn định

Ông D. - giám đốc một chuỗi cửa hàng xăng dầu tại TP.HCM - cho biết đến sáng 12-10, DN bán lẻ mới biết được hệ thống này lấy được bao nhiêu hàng và mức chiết khấu tăng lên ra sao. Tuy nhiên, vị giám đốc này nhận định thời gian qua các DN đầu mối giảm nhập khẩu nên lượng hàng tồn sẽ không dồi dào, dẫn đến khả năng cung ứng cho các hệ thống bán lẻ cũng sẽ khó tăng mạnh.

Tổng giám đốc một DN phân phối tại TP.HCM cho biết dù các DN đầu mối đã hỗ trợ nguồn hàng, thậm chí cấp mặt hàng xăng RON97 nhưng hiện do nguồn cung xăng còn hạn chế nên DN cũng chỉ đảm bảo cung ứng tạm ổn trong hệ thống các cửa hàng của mình. Còn đối với các hệ thống đại lý bán lẻ, DN chỉ cấp theo định mức khoảng 4m³ xăng cho mỗi đại lý mỗi ngày.

Đối với DN đầu mối, lãnh đạo Saigon Petro cho biết thời gian qua do ảnh hưởng của bão nên hàng về chậm, đến chiều 11-10 DN này đã nhập kho Cát Lái 6.000m³ xăng mua từ Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn (Thanh Hóa), chậm bảy ngày so với kế hoạch. 

Dự kiến DN tiếp tục được bổ sung nguồn cung vào tuần tới gồm cả xăng lẫn dầu. Theo đánh giá của DN, hiện nguồn hàng của Saigon Petro đã ổn định trở lại, đảm bảo cung ứng cho hệ thống của mình.

Trong khi đó, lãnh đạo một DN đầu mối khác cho biết dù liên bộ Tài chính - Công Thương đã điều chỉnh các chi phí, phụ phí kinh doanh từ 11-10 song không tác động lớn, bởi đây chỉ là chi phí nhập xăng dầu trong nước. Đối với chi phí nhập khẩu, DN cho rằng vẫn cao và chênh lệch quá lớn khiến các DN nhập khẩu vẫn khó khăn. 

Vị lãnh đạo này cho hay giá xăng liên tục giảm nhưng các phụ phí vận chuyển hàng về Việt Nam vẫn rất cao khiến đầu mối nhập về sẽ lỗ. Vị lãnh đạo DN này cho biết nếu mời thầu nhập khẩu 10.000 tấn xăng, mức phụ phí lên đến 8,5 USD/thùng, chênh lệch gần 6 USD/thùng so với phụ phí trong cách tính giá cơ sở.

Do đó vị này đề xuất cần tiếp tục điều chỉnh phụ phí nhập khẩu để các DN đầu mối đảm bảo các chi phí, tăng nhập xăng về Việt Nam. Theo vị này, hiện chiết khấu đối với xăng không cao, chỉ duy trì ở mức 300 - 400 đồng/lít.

Hãy cầu thị, lắng nghe

Theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, cuộc họp do Bộ Công Thương chủ trì hôm nay (12-10) có sự tham dự của Bộ Tài chính, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam để nhằm tập hợp các ý kiến đánh giá, phân tích về thị trường và những vướng mắc khó khăn của DN kinh doanh xăng dầu.

Đại diện một DN đầu mối phía Nam cho hay cuộc họp này lẽ ra cần được diễn ra sớm hơn, khi những vấn đề căng thẳng của thị trường đã diễn ra dai dẳng. 

Đặc biệt, khi giá xăng dầu liên tục lao dốc trong suốt bốn kỳ điều hành, DN đầu mối nhập về toàn ở mức giá cao, mà các chi phí, phụ phí phát sinh không được tính đúng, tính đủ vào cơ cấu giá cơ sở dẫn tới thực tế càng nhập về càng lỗ, buộc phải giảm chiết khấu ở mức tối đa khiến cho hệ thống đại lý, cửa hàng bên dưới không đủ sức để vận hành.

Trong bối cảnh nguồn cung ngày càng hạn hẹp, một số DN đầu mối cho biết việc đặt hàng gặp khó khăn khi nhiều đối tác cung ứng lớn cho hay không ký hợp đồng vì đang dồn nguồn cho châu Âu. Việc nhập từ nhà máy lọc dầu trong nước cũng không sẵn hàng, mà phải theo hợp đồng nên khi thị trường có biến động là nguồn cung bị ảnh hưởng. 

"Các DN đầu mối chỉ tập trung lo cho đại lý, hệ thống trực thuộc và những đơn vị nào có hợp đồng rõ ràng, không thể đảm bảo cung ứng được cho các đơn vị có nhu cầu tăng thêm", một đầu mối phía Nam cho hay.

Vị đại diện DN nêu trên cho rằng các bộ cần cầu thị lắng nghe những vấn đề bất cập trên thị trường, nhìn thẳng vào thực tế để có biện pháp tháo gỡ đúng, trúng những khó khăn, vướng mắc của DN. Bởi nếu không giải quyết dứt điểm sẽ ảnh hưởng và gây hệ lụy lớn đến thị trường, gây nên sự đổ vỡ trong hệ thống phân phối và là mối nguy cho an ninh năng lượng quốc gia.

Lỗ 4.000 đồng/lít?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một thương nhân đầu mối tại miền Bắc cho rằng điểm mấu chốt khiến thị trường "rối ren" trong thời gian qua là nhiều chi phí chưa được tính toán đầy đủ trong cơ cấu giá xăng dầu. Có những thời điểm việc tạo nguồn rất căng thẳng, nhiều lô hàng nhập khẩu phải thanh toán theo hợp đồng giao ngay, với mức giá cao hơn nhiều so với hợp đồng dài hạn. 

Trong khi đó, một số chi phí kinh doanh chưa được tính đầy đủ vào cơ cấu giá thành, nhiều DN bị thua lỗ, nghỉ bán khiến cho nhu cầu khách hàng đổ dồn về các cửa hàng còn lại. Dẫn tới có thời điểm DN này phải huy động tối đa các nguồn hàng, thậm chí chấp nhận giá cao. Đơn cử như phụ phí được cộng thêm có thời điểm lên tới 10 USD/thùng, cá biệt có những lô hàng lên tới 12-15 USD/thùng, nhưng chưa được tính vào chi phí cấu thành giá cơ sở.

"Sản lượng tiêu thụ của chúng tôi tăng thêm khoảng 30%, sức nào chịu nổi khi nguồn nhập khẩu hạn hẹp, mà giá thì cao", đại diện DN đầu mối này nói và cho biết hiện mức lỗ trên mỗi lít dầu đang là 1.700 đồng tiền phụ phí và lỗ về giá lên tới 4.000 đồng nên không đủ nguồn lực để nhập hàng và tạo nguồn. 

"Nhà nước cần xem xét lại chi phí phù hợp với thị trường, hiện Bộ Tài chính đã đồng ý tăng thêm 350 đồng/lít với xăng, nhưng với mức giá biến động như hiện nay thì phải tăng 400 - 500 đồng/lít", vị này cho hay.

Đồng tình với quan điểm trên, song một DN đầu mối khác cho rằng cần phải sửa đổi thời điểm điều chỉnh giá theo hướng giảm thời gian điều chỉnh từ 10 ngày hiện nay xuống khoảng 7 ngày. 

Từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu diễn biến quá nhanh, tăng giảm liên tục ở mức cao nên DN này đề nghị cân nhắc áp dụng thời gian điều chỉnh vào thứ hai hằng tuần nhằm giúp chu kỳ điều chỉnh giá phù hợp hơn với diễn biến giá xăng dầu như hiện nay.

Sẽ đề xuất tháo gỡ nhiều kiến nghị của DN

Một đầu mối xăng dầu khác tại Đồng bằng sông Cửu Long nói rằng Nhà nước cũng cần phải nhìn nhận, xem xét và rà soát lại những bất cập trong quản lý điều hành hiện nay, nhất là việc quản lý mạng lưới thương nhân kinh doanh xăng dầu.

"Hệ thống thương nhân phân phối có quá nhiều quyền hạn nhưng trách nhiệm thì không rõ ràng. Được mua nhiều nguồn và chỗ nào rẻ thì mua, mà không có hợp đồng cố định với đơn vị đầu mối nào, nhưng khi không mua được hàng thì lại đổ lỗi cho đầu mối bán hàng. Không có hợp đồng ràng buộc, chúng tôi cũng không thể bán được vì đang kinh doanh thua lỗ quá, phải ưu tiên nguồn hàng trong hệ thống. Bất ổn cũng một phần từ hệ thống này, cần phải xem xét lại quyền của thương nhân phân phối để lành mạnh thị trường hơn", vị này kiến nghị.

Các DN cũng cho biết trong kinh doanh, lời lỗ DN phải chịu, nhưng trong bối cảnh giá xăng dầu tăng mạnh như hiện nay Nhà nước cần có chính sách chia sẻ với người dân, DN thông qua việc hỗ trợ thuế, phí, bình ổn giá để điều tiết thị trường, đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan thì mới đảm bảo được tính bền vững cho thị trường.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một cán bộ có thẩm quyền cho hay trên cơ sở tập hợp ý kiến của các DN, sẽ tham mưu, báo cáo Thủ tướng để phân tích đầy đủ nguyên nhân, bản chất vấn đề và đề xuất hướng xử lý. 

Trong đó, sẽ tập trung tháo gỡ cơ cấu tính giá, đảm bảo các yếu tố cấu thành giá phải được tính đúng, tính đủ trong giá cơ sở, bổ sung thêm các chi phí giá hiện chưa được tính vào giá thành. Đồng thời, cũng tháo gỡ thêm cho DN về việc tạo nguồn, như hạn mức tín dụng, để có đủ nguồn tài chính trong hoạt động nhập khẩu, cũng như đề xuất tháo gỡ các vấn đề liên quan mà DN kiến nghị.

Theo Tuổi Trẻ