Tăng thuế xe tải và xe du lịch: Ai được lợi?

Không nằm ngoài sự phát triển chung của toàn ngành, thị trường xe tải hiện nay có tốc độ phát triển mạnh. Tuy nhiên, nếu như trước đây các DN lắp ráp trong nước chiếm thị phần lớn, áp đảo thì từ cuối năm ngoái đến nay lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tăng mạnh và có xu hướng áp đảo thị trường do giá rẻ, chủng loại đa dạng, mà nhiều nhất trong số đó là xe nhập khẩu từ Trung Quốc, rẻ hơn xe trong nước ( Thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc chỉ 10%, trong khi chi phí lắp ráp lên tới hơn 27%).

Đứng trước tình hình trên, thông qua những kiến nghị của các DN lắp ráp xe tải trong nước, Bộ Tài Chính đang lên kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu đối với nhiều dòng xe tải.

Hiện nay, danh mục Biểu thuế nhập khẩu phân chia các dòng thuế của xe tải thường theo trọng tải của xe và có 19 dòng thuế của xe tải thường, trong đó có 3 dòng thuế có mức thuế MFN bằng mức cam kết WTO, 16 dòng thuế có mức thuế nhập khẩu thấp hơn cam kết WTO và dự kiến sẽ được Bộ Tài chính điều chỉnh tăng mạnh.

Chẳng hạn, ô tô tải thường dưới 5 tấn có cam kết WTO là 70%, thuế suất thuế ưu đãi đặc biệt (MFN) là 68% dự kiến sẽ điều chỉnh từ 68% lên 70% bằng mức cam kết trần WTO. Tuy nhiên, xe tải có tải trọng trên 5 tấn nhưng dưới 6 tấn, động cơ xăng (mã hàng 8704.32.29), xe tải có tải trọng trên 6 tấn nhưng dưới 10 tấn, động cơ xăng (mã hàng 8704.32.46) và xe tải có tải trọng trên 5 tấn nhưng không quá 10 tấn, động cơ khác (mã hàng 8704.90.92) có thuế suất MFN hiện hành là 50%, cam kết WTO là 70%, Bộ Tài chính dự kiến tăng thuế suất 3 dòng thuế này từ 50% lên 70% bằng mức trần cam kết WTO…

Không chỉ với xe tải thường, thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc với hàng loạt chủng loại xe tải khác như xe tải tự đổ, xe tải chuyên dùng… dự kiến sẽ được điều chỉnh tăng mạnh, có khi tăng tới 150%. Chẳng hạn, xe tải tự đổ trên 24 tấn nhưng không quá 45 tấn, dự kiến tăng thuế suất từ 10% hiện nay lên 25%; xe tải tự đổ có tải trọng trên 20 tấn nhưng không quá 24 tấn tăng từ 20% hiện nay lên 50%…

Loay hoay điều chỉnh thuế Tiêu thụ đặc biệt với xe du lịch

Trước hết, chuyện điều chỉnh thuế TTĐB đối với xe du lịch (dưới 10 chỗ ngồi) đã được bàn thảo, lấy ý kiến trong một thời gian dài, nhưng đến nay chưa có quyết định chính thức, trong khi thời gian quá gấp rút, nhất là sự cận kề trong việc thực hiện các cam kết AFTA. Điều đặc biệt là trong trường hợp này, hai bộ quan trọng đối với lĩnh vực này là Bộ Tài Chính và Bộ Công Thương lại có những phương án khác nhau. Cũng cần lưu ý rằng Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi chở xuống vẫn chưa có sự thống nhất giữa các bộ ngành khi đưa vào sửa đổi ở dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều các Luật về thuế. Dự thảo Luật này sẽ được trình ra kỳ họp Quốc hội tháng 10 tới. Vì vậy, mới đây, ngoài phương án chỉ tăng nhẹ thuế tiêu thụ đặc biệt (70-75%) với ô tô sang do Bộ Tài chính đề xuất, Văn phòng Chính phủ đang tổ chức lấy ý kiến với phương án 2, tăng thuế tới 90-150% theo kiến nghị của Bộ Công Thương. Bên cạnh đó, Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản gửi các thành viên Chính phủ cho ý kiến cuối cùng về việc lựa chọn 1 trong 2 phương án sửa đổi thuế ô tô nêu trên.

Theo đó, đối với dòng xe ô tô sang, có dung tích từ 3.0 lít trở lên, đang chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là 60% có hai phương án khác biệt rất lớn.

Ở phương án 1 do BTC đề xuất, mọi loại xe dung tích trên 3.0 lít sẽ được áp dụng một mức thuế thống nhất theo lộ trình nhất định. Từ 1/7/2016, thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng mức 75%, tăng 15% so với hiện hành. Từ ngày 1/1/2018, ô tô trên 3.0 lít chịu thuế 70%, giảm 5% so với khoảng thời gian 1,5 năm trước và tăng 10% so với hiện nay.

Ở phương án 2 do Bộ Công Thương đề xuất, các dòng xe này sẽ được chia nhỏ dung tích hơn nữa, với mỗi loại xe cách nhau 1.0 lít và áp dụng biểu thuế suất cao kỷ lục nhất từ trước tới nay. Cụ thể, xe có dung tích từ 3.0 lít đến 4.0 lít, thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng mức 90%, tăng 30% so với hiện hành. Điều này phù hợp với Thông báo số 229, ngày 18/7 về việc truyền đạt ý kiến kết luận của Thủ tướng về chính sách phát triển công nghiệp ô tô.

Xe có dung tích từ 4.0 lít đến 5.0 lít sẽ chịu thuế suất là 110%, tăng 50% so với hiện hành. Xe có dung tích từ 5.0 lít cho 6.0 lít chịu thuế suất là 130%, tăng 70% so với hiện hành. Và với xe ô tô có dung tích từ 6.0 lít trở lên, mức thuế tiêu thụ đặc biệt là 150%, tăng 90% so với hiện nay, nghĩa là gấp 1,5 lần so với mức thuế hiện nay. Thời gian áp dụng thống nhất là từ 1/7/2016, không thay đổi trong giai đoạn ngắn.

Với các dòng xe có dung tích nhỏ, nhất là các dòng xe dưới 1,5L hiện đang chịu mức thuế TTĐB 45% và dự kiến có hai phương án điều chỉnh. Phương án 1: Với dòng xe có dung tích xi lanh từ 1.0L trở xuống, thuế giảm còn 25% từ 1/7/2016 và giảm tiếp còn 20% vào 1/1/2018 và loại xe từ 1.0 -1.5L thuế giảm xuống còn 30% từ 1/7/2016 vafà còn 25% từ 1/8/2018. Phương án 2 là tất cả các loại xe có dung tích từ 1.0 – 1.5 L đều áp dụng mức thuế suất 30%.

Tác động thế nào ?

Chưa biết hiệu quả của việc điều chỉnh các loại thuế, mức thuế dự kiến đưa ra sẽ có tác động gì tới thị trường và DN như đề xuất của từng bộ, nhưng như nhận định của nhiều chuyên gia thì tác động trước mắt là sự ảnh hưởng đến quyền lợi tiêu dùng khi mà với xe tải nhập khẩu nguyên chiếc, xe du lịch có dung tích lớn sẽ phải tăng giá. Riêng về sự phát triển ngành công nghiệp ô tô , hàng loạt chuyên gia, thậm chí là các DN đặt câu hỏi: Việc điều chỉnh các mức thuế nêu trên có ảnh hưởng đến cam kết của các Hiệp định thương mại? Quan trọng hơn, liệu điều đó có đủ “sức nặng, điều kiện đủ, tạo động lực thực sự” để giúp các DN phát triển song hành cùng sự phát triển của ngành công nghiệp này như mong muốn? Tiếp theo là các cam kết của DN về vấn đề này như thế nào?… Đó mới là những yếu tố quan trọng.