Tháo các điểm nghẽn, xốc lại thị trường bất động sản

TTO - Các chuyên gia nhấn mạnh cần có các giải pháp tháo các điểm nghẽn, không đánh đồng doanh nghiệp, cần có sự phân loại để tạo điều kiện tiếp cận vốn, tín dụng, trái phiếu... phát triển thị trường BĐS, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở.

• 20/05/2024 Giá chung cư tăng như một “cơn dông mùa hè”: Tiến sĩ ...
• 17/05/2024 Một loại bất động sản lên giá "bốc đầu", Hà Nội có ...
• 16/05/2024 Giá bất động sản bắt đầu tăng, làn “sóng” đầu cơ và ...
• 16/05/2024 Chưa từng có trong lịch sử: Trung Quốc sẽ mua lại hàng ...
• 14/05/2024 Chu kỳ bất động sản mới: Chọn đúng sản phẩm để đón ...

TTO - Các chuyên gia nhấn mạnh cần có các giải pháp tháo các điểm nghẽn, không đánh đồng doanh nghiệp, cần có sự phân loại để tạo điều kiện tiếp cận vốn, tín dụng, trái phiếu... phát triển thị trường BĐS, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở.

Kiên quyết phát triển hệ sinh thái bất động sản (BĐS) an toàn, lành mạnh và bền vững, không siết chặt tín dụng một cách bất hợp lý, nhưng tăng cường kiểm tra, giám sát, không buông lỏng quản lý nhà nước, không để đổ vỡ, bảo vệ những người làm đúng... là những quan điểm nổi bật của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại hội nghị "Phát triển thị trường BĐS an toàn, lành mạnh và bền vững" diễn ra ngày 14-7.

Trong khi đó, các chuyên gia nhấn mạnh cần có các giải pháp tháo các điểm nghẽn, không đánh đồng doanh nghiệp, cần có sự phân loại để tạo điều kiện tiếp cận vốn, tín dụng, trái phiếu... phát triển thị trường BĐS với mục đích tạo nguồn cung nhà ở, hướng đến nhu cầu thực của người dân.

Cần giảm sự phụ thuộc vào dòng vốn tín dụng

Liên quan đến vấn đề "nóng" về tín dụng BĐS và thị trường trái phiếu, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết hiện có trên 280 doanh nghiệp BĐS phát hành trái phiếu doanh nghiệp để huy động vốn.

Trong 6 tháng đầu năm, các doanh nghiệp BĐS đã huy động được gần 90.000 tỉ đồng, một số doanh nghiệp lớn đã phát hành ra thị trường quốc tế. Tuy vậy, ông Chi cho biết có một số doanh nghiệp quy mô nhỏ, không phải công ty đại chúng nhưng có hệ số nợ vay cao.

Trong khi đó, một số doanh nghiệp huy động vốn với lãi suất cao trong khi kỳ hạn trái phiếu phát hành chỉ khoảng 2 - 4 năm. Bên cạnh đó, ông Chi cũng chỉ ra những rủi ro của thị trường trái phiếu khi công bố thông tin liên quan đến các dự án BĐS còn thiếu, nhất là về pháp lý.

"Mặc dù dư nợ trái phiếu doanh nghiệp BĐS mới tương đương khoảng 18,6% so với dư nợ tín dụng BĐS của các ngân hàng thương mại nhưng rủi ro có sự liên thông tác động qua lại giữa các thị trường cần phải được theo dõi chặt chẽ", ông Chi nói.

Theo ông Chi, Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán nhà nước và các đơn vị chức năng tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm tại các doanh nghiệp phát hành, các công ty cung cấp dịch vụ trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp để "củng cố niềm tin nhà đầu tư".

Trong khi đó, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng cho biết trong số 2,33 triệu tỉ đồng dư nợ, tín dụng lĩnh vực BĐS tập trung chủ yếu vào mục đích tự sử dụng (1,55 triệu tỉ đồng, chiếm tỉ trọng 66,3%), dư nợ tín dụng với mục đích kinh doanh BĐS hơn 786.000 tỉ đồng, tăng 8,4% so với cuối năm ngoái và chiếm tỉ trọng 33,7% dư nợ tín dụng lĩnh vực BĐS.

Theo bà Hồng, đến cuối tháng 5, số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của toàn hệ thống là 309.506 tỉ đồng, chiếm 2,74% tổng dư nợ toàn nền kinh tế.

Trong đó, số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực xây dựng, kinh doanh BĐS của toàn hệ thống tổ chức tín dụng là 154.050 tỉ đồng, chiếm phân nửa so với tổng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của toàn hệ thống, tăng 18,7% so với cuối tháng 12-2021.

Để thúc đẩy thị trường BĐS phát triển lành mạnh, bà Hồng đề xuất cần rà soát, hoàn thiện các quy định liên quan đến chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thành lập các công ty xếp hạng tín nhiệm uy tín, nâng cao sự minh bạch trong hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán. "Cần nâng cao khả năng huy động vốn từ các nguồn khác, giảm sự phụ thuộc quá lớn vào dòng vốn tín dụng", bà Hồng nói.

Tinh thần là không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự nhưng ai sai phạm thì phải xử lý; bảo vệ, khuyến khích những người làm đúng, những người làm ăn chân chính, hiệu quả. Ưu tiên cho vay đối với các dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, nhà ở cho công nhân đã được cấp phép và khởi công xây dựng để tạo nguồn cung cho thị trường - Trích lời phát biếu của Thủ tướng PHẠM MINH CHÍNH

Không đánh đồng doanh nghiệp BĐS

Đối với những thực trạng của thị trường BĐS hiện nay, TS Cấn Văn Lực cho rằng đây là thời điểm quan trọng để "xốc" lại thị trường.

Theo ông Lực, hiện có 5 nguồn huy động vốn cho BĐS, trong đó có 2 nguồn vốn trụ cột là vốn tín dụng và trái phiếu. Ông Lực cho rằng thị trường trái phiếu thời gian qua "hơi chững lại" nhưng đây vẫn là kênh huy động vốn quan trọng, do đó cần phải tiếp tục có những chính sách để phát triển thị trường vốn tốt hơn.

Ông Lực đề xuất cần giải quyết những vấn đề trước mắt như quan tâm giải quyết rủi ro từ dư nợ trái phiếu, ứng xử phù hợp, tránh hiệu ứng domino... "Nếu bây giờ bóp nghẹt thị trường trái phiếu doanh nghiệp thì vô cùng nguy hiểm đối với các nhà đầu tư", ông Lực nói.

Ngoài ra, ông Lực cũng cho rằng cần cho phép thí điểm một số kênh huy động nguồn vốn mới như Fintech, đa dạng kênh huy động vốn... và cần phân nhóm BĐS để không đánh đồng, có căn cứ để xác định mức độ rủi ro của từng nhóm doanh nghiệp.

Đồng quan điểm, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng những dự án lớn nhất, những tập đoàn lớn nhất của Việt Nam đều liên quan đến BĐS, nên cần đánh giá một cách toàn diện để nhận diện tình thế, có giải pháp cụ thể hơn.

Ông Thiên cho hay cần xác định những "tọa độ" bùng nổ, đơn cử như TP.HCM thì phải có những phân tích cụ thể để ứng xử phù hợp. Đặc biệt, cần xác định những dự án, tập đoàn có "lý lịch tốt" để ngân hàng hỗ trợ, không đánh đồng giữa các doanh nghiệp liên quan đến vốn, tín dụng và phát hành trái phiếu.

Trong khi đó, TS Võ Trí Thành nhấn mạnh vai trò quan trọng của trái phiếu doanh nghiệp và cho rằng nếu không có trái phiếu, thị trường BĐS sẽ khó khăn hơn rất nhiều.

"Các doanh nghiệp sai thì đã bị xử lý, song cần rút ra bài học tác động trước khi xử lý đối với xã hội, nhất là bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư nhỏ lẻ. Đối với các doanh nghiệp có thể có vấn đề, cần giám sát để có các biện pháp xử lý, đánh giá tác động", ông Thành nói.

Còn TS Trần Du Lịch lại cho rằng cần "sàng lọc" những doanh nghiệp yếu kém, hay sai phạm, nhưng cần tạo môi trường lành mạnh, không nên để "cá mè một lứa" trong chính sách đối với tất cả các doanh nghiệp BĐS.

"Xử lý những sai phạm trong thị trường BĐS là cần thiết nhưng giải pháp phải linh hoạt, phải duy trì dòng vốn, tháo điểm nghẽn cho doanh nghiệp", TS Lịch nhấn mạnh.

Tiếp tục cho vay với các dự án đủ pháp lý

Liên quan đến vấn đề tín dụng được nhiều chuyên gia đặt ra tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định không siết chặt tín dụng một cách bất hợp lý, nhưng tăng cường kiểm tra, giám sát, không buông lỏng quản lý nhà nước.

Đồng thời, Thủ tướng nhấn mạnh không hình sự hóa các quan hệ kinh tế - dân sự nhưng rà soát, ngăn chặn, phát hiện những hành vi sai phạm để xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật.

Thủ tướng cho rằng đầu tiên cần phải thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, tạo ra nhiều công ăn việc làm ở nhiều lĩnh vực, nhiều địa phương mới có người đến làm, đến ở và mua nhà. Như vậy thì phát triển BĐS, phát triển đô thị mới bền vững, đây là gốc của vấn đề.

Liên quan đến nguồn vốn cho thị trường BĐS, Thủ tướng cho rằng cần rà soát các quy định của pháp luật để giải quyết các vấn đề vừa trước mắt, vừa lâu dài theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho các cấp.

Đặc biệt, phải xác định các phân khúc thị trường, nhu cầu như nhà ở công nhân, nhà ở thu nhập thấp... để có chính sách phù hợp thúc đẩy thị trường, tập trung cho an sinh xã hội, tạo cơ hội cho người thu nhập thấp.

Thủ tướng cũng lưu ý phải xây dựng công cụ chính sách lành mạnh, phù hợp, hiệu quả để bảo đảm liên thông, an toàn, chắc chắn giữa các thị trường vốn với thị trường BĐS, đa dạng hóa nguồn vốn cho thị trường BĐS.

Về việc thanh tra, kiểm tra, Thủ tướng cho rằng phải tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm toán. Tinh thần là bảo vệ thị trường, thúc đẩy thị trường, bảo vệ những người làm đúng, kiên quyết xử lý những người làm sai. Xử lý cái sai để bảo vệ cái đúng, Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam theo dõi, kiểm soát, cơ cấu lại tín dụng đối với lĩnh vực BĐS đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tránh rủi ro cho thị trường. Đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng tiếp tục cho vay đối với lĩnh vực BĐS đảm bảo đúng quy định pháp luật, cho vay đối với các dự án BĐS đầy đủ tính pháp lý.

Theo Báo tuoitre